Z biegiem lat zimotrwałe cyklameny ulegają zdziczeniu, tworząc cudowne kwiatowe kobierce. Ich widok jest bajeczny zarówno wiosną, jak i jesienią.
Widząc z daleka ścielące się pod koronami drzew różowoczerwone kobierce, trudno w nich rozpoznać kwiaty. Na pierwszy rzut oka wyglądają jak typowe o tej porze roku sterty gubionych przez drzewa przebarwionych liści. A jednak patrząc na nie z bliska, nie mamy żadnych złudzeń: to piękne filigranowe kwiaty osadzone pojedynczo nad ziemią na kilkucentymetrowych łodygach.
Cyklameny perskie, nazywane pospolicie fiołkami alpejskimi, należą do roślin doskonale nam już znanych – głównie dzięki sympatii zdobytej przez wielkokwiatowe odmiany pokojowe. Z wdziękiem swych mniejszych krewniaków nie mogą się one jednak równać.
Naturalnym siedliskiem cyklamenów są górskie tereny różnych części Europy oraz obszar basenu Morza Śródziemnego. W naszym kraju są one rzadkością, więc pora, by poświęcić im jeszcze więcej uwagi i zarezerwować godne miejsce w ogrodzie. Najbardziej pożądane byłoby osłonięte stanowisko w półcieniu. Ziemia pod uprawę tych wyjątkowych okazów powinna być bogata w próchnicę oraz zawierać wapń.
Po okresie kwitnienia gatunków letnich, takich jak cyklamen europejski C. europaeum, które pojawiają się od lipca do września, ich miejsce zajmują gatunki jesienne, na przykład C. hederifolium. Pierwszy wyróżnia się okrągłymi liśćmi w srebrne wzory oraz silnie pachnącymi kwiatami w kolorze od lilioworóżowego do czerwonoróżowego. Drugi z cyklamenów ma liście podobne do bluszczu z charakterystycznym srebrzystym wzorem. Jego różowoczerwone, a i niekiedy białe kwiaty roztaczają przyjemną woń podobną do zapachu konwalii majowej.
Cyklameny przez okrągły rok
W nowym roku przywita nas C. coum, który już w lutym otwiera swe karminowoczerwone kwiaty. Sadząc go późnym latem, warto wybierać stanowiska położone blisko domu, tak aby móc podziwiać kwiaty z okna.
Do mieszkań trafiają przede wszystkim cyklameny perskie, utrzymując kwitnienie zwykle aż do wiosny. Miejsce dla nich powinno być chłodne i niezbyt nasłonecznione. Po przekwitnięciu rośliny przesadzamy, a po tzw. zimnych ogrodnikach wystawiamy na wolne powietrze. Niewykluczone, że znowu zakwitną.
Bardzo rzadkie rarytasy
Ponieważ cyklameny występują w naszym kraju niezwykle rzadko i tylko w wybranych regionach, oferowane w handlu odmiany pochodzą z wyspecjalizowanych ośrodków uprawy. Okazy te nie pochodzą – jak mogłoby się nieraz wydawać – z naturalnych siedlisk. Warto o tym pamiętać, ilekroć planujemy kupno jednej z nowych roślin, zwłaszcza że zachodzą pewne różnice w pielęgnacji form hodowlanych oraz tak zwanych wyjściowych.
Cyklameny występują w stanie dzikim przede wszystkim w górach oraz w obszarze śródziemnomorskim. U nas uprawiane są w celach dekoracyjnych dwa podstawowe gatunki: cyklamen europejski oraz cyklamen perski, zwany powszechnie fiołkiem alpejskim. Choć cyklameny uprawiane są także na wolnym powietrzu, jednak nadal najbardziej popularne są odmiany do uprawy domowej.